Sobotnie comiesięczne spotkania z kaligrafią w Łodzi

Z

ACZYNAMY kolejny sezon sobotnich warsztatów kaligrafii - tym razem w gościnnych progach SP nr 71 przy ul. Rojnej. Na każdym spotkaniu przedstawimy Państwu inny krój pisma, ale zajęcia będą tak prowadzone, że każdy początkujący będzie mógł zacząć swoją przygodę z pisaniem na dowolnie wybranych zajęciach. Każde spotkanie stanowi całość, dlatego można się zapisywać na pojedyncze zajęcia i dołączyć w dogodnym terminie. Nie trzeba mieć wcześniejszej styczności z kaligrafią!

Terminy i tematyka

12 września 2020
Boccaccio i rotunda
Wszystkich chcących wkroczyć w świat odręcznie kreślonych liter zapraszamy na warsztaty kaligraficzne, podczas których przenosimy się na południe Europy, do słonecznej Italii, gdzie zrodził się przepiękny styl zwany Rotundą. Charakteryzujące go zaokrąglone formy i brak wyraźnych załamań lini stanowić mogą prawdziwą odskocznię po zmaganiach z teksturą i frakturą. Naszym przewodnikiem po kaligraficznej spuściznie Italii będzie Giovanni Boccaccio, pisarz, poeta, erudyta, który wraz ze swoim mentorem i przyjacielem Francesco Petrarką zbudowali podwaliny humanizmu. Czerpiąc natchnienie z twórczości tych dwóch ojców włoskiej literatury, doskonalić będziemy nasz warsztat kaligraficzny, poznając nową technikę pozwalającą zakończyć płasko linię pisaną stalówką nachyloną pod kątem 45 stopni.


24 października 2020
Na początku było słowo. Pismo biblijnych skrybów: uncjała i półuncjała rzymska.
Harmonijne litery uncjały są pierwszym krokiem w kaligraficznej podróży dla wielu pokoleń adeptów sztuki kaligrafii. Dzięki uncjale zapoznamy się z podstawowymi terminami kaligraficznymi, takimi jak dukt pisma, skala, dowiemy się, jak ważny jest kąt nachylenia stalówki. Osoby, które znają już uncjałę, nie będą się nudzić! Z myślą o nich przygotowaliśmy wzornik półuncjały rzymskiej - pisma, któe wyewoluowało z uncjały i stało się punktem wyjścia dla tak ważnych stylów jak półuncjała insularna czy minuskuła karolińska. Tytuł warsztatów skłania również do szerszej refleksji - postaramy się prześledzić drogę, jaką przebyła ludzkość od czasów kultury słowa mówionego, poprzez powstanie pierwszych pism - klinowego i hieroglificznego aż do fundamentalnego dla dziejów cywilizacji wynalezienia alfabetu. Na warsztaty zapraszamy zarówno osoby posiadające doświadczenie kaligraficzne, jak również stawiające pierwsze kroki w tej dziedzinie.

 

14 listopada 2020
Na dworze długowłosych królów. Pismo merowińskie.
Tytuł warsztatów " Na dworze długowłosych królów" wskazuje, że tym razem przeniesiemy się do średniowiecznej Francji w epoce dynastii Merowingów. Na warsztat weźmiemy najpiękniejszą odmianę pisma merowińskiego - minuskułę z Luxeuil, której pogmatwane, zawiłe ligatury nasuwają skojarzenie ze splotami wstęg lub włosów władców tej dynastii. Literacką inspiracją będą niebanalne i zaskakujące wersy najwybitniejszego poety doby merowińskiej Wenancjusza Fortunata, który w swych wierszach opiewał duchowe i zmysłowe walory merowińskich władczyń, księżniczek i dam dworu: Radegundy, Fredegundy, Galswinty, Bertechildy i wielu, wielu innych.


19 grudnia 2020
Od Karola Wielkiego do Ottonidów. Ewolucja minuskuły karolińskiej.
Na tych zajęciach przyjrzymy się genezie jednego z najważnejszych stylów pism w dziejach - minuskule karolińskiej, która jak to napisał Władysław Semkowicz "w swym triumfalnym pochodzie od Atlantyku po wschodnie krańce Polski i Węgier owładnie ręce piszącej ludzkości". Naszym przewodnikiem po owej epoce będzie sam cesarz Karol Wielki, od którego pismo wzięło swą nazwę i jego wierny towarzysz Alcuin z Yorku. Przyjrzymy się również ewolucji tego pisma w wiekach późniejszych, dzięki której wyłoniła się tzw minuskuła romańska. Zródłem na którym oparliśmy wzornik owej minuskuły będzie nasz narodowy skarb - Sakramentarz Tyniecki. Ponieważ zarówno minuskuła karolińska i romańska to pisma złożone wyłącznie z małych liter, uzupełnimy ich wzorniki o tzw. kapitałę romańską zaczerpnięta również z Sakramentarza Tynieckiego.

23 stycznia 2021
W cieniu Yggdrasila. Minuskuła protogotycka w islandzkim Codex Regius.
 
Styczniowe warsztaty kaligraficzne poświęcone są minuskule wczesnogotyckiej zaczerpniętej z Codex Regius. Kreślone litrery pozwolą nam, choć na chwilę, przenieść się myślami na tajemniczą Ultima Thule, czyli średniowieczną Islandię, do świata wierzeń Skandynawów. Codex Regius zawiera bowiem w sobie frazy najstarszego zabytku piśmiennictwa staroislandzkiego - Eddy Poetyckiej. Będzie też okazja, aby zapoznać się ze sylwetkami wybitnych tłumaczy Eddy na język polski - Joahima Lelewela i Apolonii Załuskiej-Stromberg. Przede wszystkim jednak prześledzimy kolejny etap rozwoju pisma, będący formą pośrednią pomiędzy klarowną, czytelną minuskułą karolińską a złamaną, ciężką teksturą.
 

20 lutego 2021
Opowieści z gospody Tabard. Średniowieczne angielskie pisma hybrydowe.

Rozgośćmy się w gościnnych progach gospody "Tabard" i posłuchajmy opowieści pielgrzymów! Będą one dla nas bramą do bogatego świata angielskich pism hybrydowych, będących jakże urzekającą odmianą bastardy. Szczegółowo zapoznamy się z dwoma rękopisami. Pierwszy z nich to "The Ellesmere Manuscript", będący najsłynniejszym manuskryptem "Opowieści Kanterberyjskich" Geoffreya Chaucera. Duch tego najwybitniejszego poety angielskiego unosi się również nad drugim rękopisem, z którym się zapoznamy - "Regiment of Princes", będący swoistym hołdem dla mistrza, jego ucznia i duchowego spadkobiercy Thomasa Hoccleve'a. Stronice tych rękopisów będą dla nas wzorcem i inspiracją do własnych poszukiwań kaligraficznych. 
 

20 marca 2021
Zmierzch skrybów? Tekstura z Biblii Johanna Gutenberga.
 
Tematem sobotnich warsztatów kaligraficznych będzie tekstura z Biblii Johannesa Gutenberga. Poznamy sylwetkę jej twórcy i historię powstania tego epokowego dzieła. Zastanowimy się nad wpływem wynalazku druku na dalszy rozwój sztuki kaligrafii i czy faktycznie oznaczał on zmierzch skrybów. A może otwierał nowe możliwości i perspektywy dla ambitnych adeptow sztuki pisarskiej? Wejście w świat Biblii Gutenberga będzie również doskonałą okazją do zapoznania się ze średniowieczną sztuką abrewiacji. Tekst Biblli wprost roi się od rozmaitych ligatur, abrewiatur, koniunkcji, które są dla współczesnego odbiorcy kompletnie niezrozumiałe. Postaramy się rzucić nieco światła na ten aspekt średniowiecznej sztuki pisarskiej.
 

17 kwietnia 2021
W pracowni mistrza Albrechta. Kaligraficzne powiązania Dürera.
 
Albrecht Dürer znany głównie ze swych dzieł malarskich i graficznych miał również ogromny wkład w rozwój liternictwa. Za sprawą mistrza Albrechta przeniesiemy się średniowiecznej Norymbergii, aby zanurzyć się we wspaniałym świecie liter. Ze stronic dzieł teoretycznych Dürera wyłania się majestatyczna tekstura, której majuskuły są do dziś inspiracją dla wielu kaligrafów. Poznamy również dwa inne charakterystyczne dla tej epoki style pisma. Szwabacha, zaczerpnięta z dzieł drukowanych przez Antona Kobergera - nota bene ojca chrzestnego naszego bohatera, odegrała ogromną rolę w przemianach światopoglądowych ówczesnych Niemiec. Dowiemy się, skąd pochodzi nazwa tego stylu pisma i czym różni się od fraktury, a prezentując tę drugą odwołamy się do postaci wieloletniego współpracownika, przyjaciela i sąsiada Dürera - Johanna Neudörffera.
 
 
 

29 maja 2021
Oblubienica Ostatniego Rycerza. Rzecz o frakturze
 
Nasza opowieść podczas majowych warsztatów osnuta będzie wokół postaci owego tajemniczego Ostatniego Rycerza - cesarza Maksymiliana I, który skupiwszy wokół siebie najwybitniejszych kaligrafów i artystów epoki wywarł przeogromny wpływ na rozwój fraktury. Aby zrozumieć istotę tego stylu pisma, oprzemy się na wskazówkach wybitnego norymberskiego kaligrafa Wolfganga Fuggera. Nasz wzornik oparty będzie o jego podręcznik z 1553 roku. Oprócz fraktury Fuggera poznamy również inne będące filarami tego stylu odmiany: oparty na Modlitewniku cesarza Gebetbuchschrift i nieco lżejszy, zaczerpnięty z eposu rycerskiego autorstwa samego Maksymiliana Theuerdankschrift.
 

 19 czerwca 2021
W kolebce humanizmu. Narodziny pism renesansowych

Zapraszamy na spotkanie z minuskułą humanistyczną i italiką. To style pisma, które narodziły się w renesansowych Włoszech jako swoista przeciwwaga dla ciężkich i nieczytelnych krojów gotyckich. Są to jedne z najważniejszych krojów pisma w dziejach kaligrafii i liternictwa, gdyż kreślone przez włoskich humanistów litery, w formie praktycznie niezmienionej, funkcjonują do dzisiejszego dnia - tak w formie pisanej, jak i drukowanej. Naszą opowieść rozpoczniemy w XV-wiecznej Florencji, a ideały przyświecające humanistom poznamy dzięki osobom Gianfrancesco Poggio Braccioliniego i jego przyjaciela Niccolo Niccolego. W arkana sztuki pisma kancelaryjnego, zwanego również italiką, wprowadzi nas z kolei inny wybitny kaligraf - Ludovico Vicetino degli Arrighi, którego rady zawarte w traktacie "La Operina" pozostaja aktualne do dzisiejszego dnia.

 


 

Prowadzący: Daniel Dostal
Czas: 4 h, pierwsza grupa w godz. 10.00-14.00, po wypełnieniu miejsc w pierwszej grupie otworzymy zapisy na drugą w godz. 14.30-18.30.
Koszt: 100,00 zł za warsztaty 4-godzinne, materiały wykorzystywane na zajęciach w cenie.

Miejsce: Szkoła Podstawowa nr 71, ul. Rojna 58 c, Łódź

Zapisy: przez wtyczkę na stronie Szkoły Kaligrafii lub https://kaligraf.bookero.pl/
Rezerwując miejsce i termin należy dokonać opłaty online w ciągu 15 minut.

Zapytania i ewentualnie opis własnych potrzeb związanych z nauką kaligrafii można wysyłać na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.